Taşkın Tehlike ve Risk Haritaları Çalıştayı Edirne’de gerçekleşti.

13-17 Kasım 2023 tarihinde Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından Çevre ve İklim Eylemi Sektör Operasyonel Programı (IPA-2) kapsamında finanse edilen "Meriç-Ergene Havzası Taşkın Risk Yönetim Planının Hazırlanması için Teknik Yardım" projesi Aktivite 2.2 Taşkın Tehlike ve Taşkın Risk Haritaları Çalıştayı havzadaki paydaşların da katılımıyla Edirne’de gerçekleştirildi. 

Aktivite 2.2 Taşkın Tehlike ve Taşkın Risk Haritaları Çalıştayı, paydaş kurum ve kuruluşların ve yüklenici firma temsilcilerinin de katılımıyla Genel Müdür Yardımcısı Sayın Maruf ARAS’ın açılış konuşmasının ardından başladı.  Beş gün süren çalıştaya, Edirne Meteoroloji Müdürlüğü, Edirne Doğa Koruma ve Milli Parklar İl Müdürlüğü, Edirne AFAD İl Müdürlüğü, Tekirdağ AFAD İl Müdürlüğü, Kırklareli AFAD İl Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, DSİ 11. Bölge Müdürlüğü, Kırklareli İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Edirne İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Tekirdağ İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) ve Edirne Su ve Kanalizasyon Müdürlüğü yetkilileri ve yüklenici firma temsilcileri olmak üzere, yaklaşık 30 kişi katılım sağladı.

Çalıştayın ilk oturumu, Su Yönetimi Genel Müdürlüğü Proje Mühendisi Sayın Mustafa Demirel’in ‘’Ülkemizde Taşkın Yönetim Planı Çalışmaları’’ adlı sunumuyla başladı. Kendisi ilk olarak sunumda projenin amacı ve hedefleri üzerinde durdu ve projenin aktivite setleri hakkında konuştu. Türkiye’de mevcut toplam 25 havzadan 24’ü için Taşkın yönetim planlarının tamamladığına, projemiz kapsamında ise son havza olan Meriç-Ergene havzası için yönetim planı çalışmalarının devam ettiğini vurguladı. Devamında, katılımcılara hazırlanan Taşkın Yönetim Planı ve proje kapsamındaki havza ve yürütülen çalışma yöntemi hakkında detaylı bilgi paylaşımlarında bulunuldu ve taşkın riski ön değerlendirme, hidroloji çalışmaları, harita çalışmaları gibi yapılan çalışmalardan bahsedildi. Daha sonra, katılımcılara şimdiye dek elde edilen bulgu detayları, veri temini ve düzenlemesi hakkında bilgilendirmelerde bulunuldu ve devam edilen çalışmalara dair detaylar paylaşıldı. Bu bölümde, hidrodinamik modellerin doğrulanması ve çözüm önerileri, tedbir çalışmaları, taşkın tahliye plan haritaları, taşkın tahmin erken uyarı sistemi ve stratejik çevresel değerlendirme gibi konuların üzerinde durularak çeşitli bilgiler ve görseller sunuldu. Sayın Demirel, hedeflerinin kriz yönetiminden ziyade risk yönetiminin etkin bir şekilde sağlanması olduğunu belirterek sözlerini tamamladı.



Çalıştayın devamında Proje Teknik Yardım Ekibinden Hollanda’lı Teknik Uzman Sayın Ric Huting, ‘’ Taşkın Mevzuatı: AB Ülke Örneği’’ başlıklı sunumunda, konu kapsamında Avrupa Birliği ülke örneği olarak belirlenen İrlanda’daki Su ve Taşkın Mevzuatı, yönetim planları, ilgili kurumlar, bu kurumların yapıları, planlara ve uygulama projeleri için finansman kaynakları hakkında detaylı paylaşımlarda bulundu.

Birinci oturumda yapılan son sunumda, Proje Teknik Yardım Ekibinden Yardımcı Takım Lideri Sayın Egemen Fırat’ın gerçekleştirdiği sunumla ülkemizdeki hidroloji ve taşkın tehlike haritaları çalışmaları hakkında bilgi aktarıldı. Hidrolojinin tanımı ve genel kavramlarına değindikten sonra Sayın Fırat, hidrometeorolojik veri toplama, veri değerlendirme, veri sağlamak amacıyla kullanılan meteoroloji ve gözlem istasyonları, ülkemizdeki hidrometeorolojik ölçümler ve ölçüm süreçleri gibi konulara değindi. Sunumun devamında ise, hidrolojik modellemeler ile taşkın hidrograflarının belirlenmesi, ve güncel taşkınlar ile hidrodinamik modellerin doğrulanması ve bunların çözüm önerilerine ilişkin katılımcılarla sürece dair teknik bilgiler paylaşıldı.



Çalıştayın ilk günü genel değerlendirme, soru-cevap kısmı ile sona erdi.

Çalıştayın ikinci gününde, Teknik Uzman Ric Huting, Hollanda’da hazırlanan taşkın yönetim planının teknik içeriği konulu sunumu ile başladı. Yöntembilim, proje adımları, uygulamaya yönelik örnekler, ve taşkın önleyici yapılara dair yürütülen çalışmalar kapsamında Hollanda’da hazırlanan Yönetim Planı hakkında bilgi ve deneyimlerini paylaştı.

Oturumun devamında, Proje Teknik Yardım Ekibi Proje Mühendisi Sayın Alican Gündoğdu tarafından projede uygulanacak hidrolik modellemenin ve harita metodolojisinin katılımcılarla paylaşıldığı “Uygulanacak Hidrolik Modelleme ve Taşkın Tehlike Haritaları Çalışmalarının Metodolojisinin Açıklanması” konulu bir sunum gerçekleştirdi. Katılımcılara, FLOODMERG projesinde hidrolik model çalışmalarında kullanılan girdi verilerin formatı, hidrolik model çalışmalarında kullanılan HEC-RAS programı ve özellikleri hakkında teknik bilgiler aktarıldı. Sunumun devamında ise, hidrolik model çalışmalarında çıktıların yorumlanması ve çıktıların ileride kullanılarak risk haritalarına dönüştürülmesi ve tedbirlerin hazırlanma süreci hakkında paylaşımlarda bulunuldu.




Ardından, Teknik Uzman Ric Huting, ‘’Dünyada Taşkın Çalışmalarında Yaşanan Problemler ve Uygulanan Farklı Yöntemler’’ başlıklı sunumuyla çalıştay devam etti; Sayın Huting  bu bölümde, global veri setlerinin kullanılması, veri eksikliğinde yapılan hidrolojik çalışmalar ve nehir içi ölçüm alınamayan yerlerde gerçekleştirilen batimetrik kestirimleden bahsetti.

Teknik Yardım Ekibi’nden Yardımcı Takım Lideri Sayın Egemen FIRAT’ın projemiz kapsamında kullanılan Hidroloji metodolojisinin özeti, hidroloji raporunun içeriği ve sonuçlarının açıklandığı sunumunun ardından Çalıştayın ikinci oturumu sona ermiştir.

Çalıştayın üçüncü günü Sayın Ric Huting’in taşkın erken uyarı sisteminin sisteminde hidrolojik yaklaşım örneklerini inceleyerek hidroloji çalışmalarında yapay zeka uygulamalarına değindiği “Taşkın Erken Uyarı Sistemlerinde Hidrolojik Yaklaşımlar” isimli sunumu ile başlatıldı. 



Ardından Proje Teknik Yardım Ekibi Takım Lideri Sayın Deniz İtibar, proje kapsamında ölçüm yapılan bölgelerde güvenilir tahminler yapmak ve ölçüm olmayan ya da eksik ölçüme sahip bölgelerde tahmin yapmak amacıyla kullanılan L-Moment yönteminin detaylarına değindiği “Taşkın Hidrolojisinde L-Moment Yönteminin Kullanımı” isimli sunumunu gerçekleştirdi.



Sayın İtibar’ın sunumunu takiben Sayın Murat Maraş’ın gerçekleştirdiği sunum esnasında proje kapsamında tamamlanan hidroloji çalışmaları ve kullanılan yöntemler, hidrolik modelleme, ve haritalama çalışmaları katılımcılar ile paylaşıldı. 

Devamında bu harita alımı yapılan yerlere ve bölgedeki akım gözlem istasyonlarına saha ziyaretleri gerçekleştirildi.






Proje kapsamında yapılan arazi çalışmaları katılımcılar ile beraber yerinde kontrol edildi.





Çalıştayın son iki gününde, hidroloji çalışmaları için CBS tabanlı ve modelleme tabanlı örnek uygulamalar gerçekleştirildi. Dördüncü oturum Proje Danışmanı, Öğretim Görevlisi Mehmet Seren Korkmaz’ın ‘’Hidroloji Çalışmaları için Sentetik Yöntemlerin Kullanılması’’ konulu sunumu ile başladı. Sunumda öncelikle taşkın hidrolojisi hesaplamaları hakkında bilgiler verildi. Ardından, rasyonel yöntem, DSİ sentetik yöntemi, Mockus yöntemi, ve Snyder yöntemi gibi sentetik birim hidrograf yöntemlerinden bahsedildikten sonra, akım verileri ile taşkın debisi hesaplama yöntemleri olan taşkın frekans analiz yöntemleri hakkında bilgiler verildi.



Sayın Korkmaz, oturumun devamında uygulamalı oturum öncesinde kendi bilgisayarından yaptığı bir demonstrasyon sonrasında, katılımcılarla çalışma grupları oluşturulduktan sonra ARC-GIS yazılımı ile gerekli araçların olduğu diğer yazılım paketleri kuruldu. ARC-GIS ‘’Model Builder’’ uygulaması üzerinden klasik yöntemlerle debi hesabının yapılmasına yönelik, katılımcılar ile uygulamalı oturumlar gerçekleştirildi.



Program sonunda yapılan genel değerlendirme ve soru-cevap oturumunda, katılımcıların program ve çıktıları üzerine öneri ile katkıda bulunmalarının ardından çalıştay son erdi.